Claeys / Haelvoet Architecten
Maritiem Onderzoekscentrum | Oostende
MARITIEM ONDERZOEKSCENTRUM
Op een historische plek aan de rand van Oostende, waar ooit schepen hersteld werden en nu het maritiem erfgoed de tijd trotseert, verrijst een hedendaags onderzoekscentrum dat verleden en toekomst met elkaar verbindt. Het nieuwe gebouw voor het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) staat letterlijk en figuurlijk op erfgoedgrond. Het nabijgelegen droogdok, de bunkers en het zicht op Fort Napoleon vertellen verhalen van wereldoorlogen, industriële bedrijvigheid en kustverdediging.
In deze context is gekozen voor een architectuur die met respect in dialoog treedt met haar omgeving. De vormentaal van de gebouwen is geïnspireerd op de robuuste maritieme architectuur: de houten gevelbeplanking en de hellende daken verwijzen subtiel naar loodsen, hangars en scheepswerven. Het ensemble bestaat uit een grootschalig labogebouw en de uitbreiding van een kleiner kantoorgebouw, zorgvuldig gepositioneerd om het zicht op de binnenstad, de bunkers, de haven en het duinenlandschap maximaal te benutten.
.
Het voormalige droogdok – ooit een functionele infrastructuur voor het aan wal brengen en herstellen van schepen – wordt in het nieuwe ontwerp herbestemd als een verdiept voorplein. Deze transformatie positioneert het dok als een scharnierpunt binnen de site: een intermediaire ruimte die de relatie tussen de gebouwde omgeving, het publieke domein en het water activeert en versterkt.
Het ontwerp zoekt geen spektakel, maar betekenisvolle integratie. Het is een gebouw dat rust uitstraalt, geworteld in de plek, en tegelijkertijd een brug slaat naar de toekomst. Hier wordt dagelijks onderzoek verricht naar de zeeën en oceanen — een serene maar krachtige opdracht, weerspiegeld in de architectuur zelf: ingetogen, helder, en duurzaam verbonden met het maritieme DNA van Oostende.
opdrachtgever: Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) | locatie: Oostende | ontwerp: 2021 | realisatie: 2025 | foto's: Klaas Verdru