Claeys / Haelvoet Architecten
Depotyze | Ieper
DEPOTYZE
Publica Award 2017
Ten midden van velden, boerderijen en vlakbij het militaire kerkhof Saint-Charles de Potyze ligt het nieuwe erfgoeddepot. Het is een bewaarplaats voor erfgoed en kunstcollecties uit de streek. Deze schatten uit het verleden worden er onder de meest strenge condities geborgen.
De collectie is een amalgaam van objecten gaande van oude prentkaarten, schilderijen en archeologie tot memorabilia en militaria. Een deel van de collectie is afkomstig uit het "In Flanders Fields Museum" en getuigt van het oorlogsverleden en de beladenheid van de plek waarop het depot is gebouwd.
Het gebouw is een ogenschijnlijk eenvoudig volume met gevels en hellende dakvlakken uit bruinrode kleipannen die zich naadloos in het agrarische landschap inpassen. Natuurlijk daglicht in de opslagruimtes is nefast voor de bewaring van het erfgoed, vandaar de relatief gesloten gevels. Enkel ter hoogte van de toegang, de circulatie en de werkplekken zijn raamopeningen voorzien. Ze vormen een prachtig zicht op de omgeving.
Alle objecten worden opgeslagen in speciaal voorziene bewaarsystemen zoals compactussen, schilderijrekken, ladekasten, … verspreid over ca. 1.300 m² vloeroppervlakte op 2 niveaus. Deze oppervlakte is vrij bescheiden gezien de omvang van de collectie, maar door de compacte en efficiënte bewaarsystemen en het stapelen in de hoogte kan een groot volume aan objecten opgeslagen worden.
Het opslagdepot is het gecompartimenteerd in een viertal kamers: een grote palletrekken ruimte, een opslagruimte voor eerder fragiele objecten (schilderijen, kledij, …), een metaalruimte en een streng beveiligde wapenkamer.
Het erfgoed wordt er 7/7 en 24/24 bewaard onder zeer strenge klimatologische condities. Er is ingezet op de principes van low energy storage. Het gebouw kent nauwelijks klimaatinstallaties wat een duurzaam gebouw oplevert met aanzienlijk lage exploitatiekosten. Het "Denemarken-model" werd toegepast in dit erfgoeddepot. Zo worden de depotruimtes niet verwarmd of gekoeld. De wanden van de depotruimtes zijn sterk geïsoleerd maar de vloer niet, waardoor al te grote temperatuurschommelingen worden gedempt (de bodem werkt als een accumulator). Er dient enkel te worden voorzien in ontvochtiging van de ruimtes. Dit wordt bekomen door luchtdichte wanden en een ontvochtigingsinstallatie. De energie hiervoor wordt aangeleverd door zonnepanelen.
Naast de depotruimtes die het grootste deel van het gebouw omvatten zijn er nog ondersteunende ruimtes zoals burelen, een quarantaineruimte, een verpakkingsruimte, een koelcel, … Dit alles maakt van het gebouw een professioneel regionaal erfgoeddepot waar de geschiedenis bewaard wordt voor de volgende generaties.
opdrachtgever: provincie West-Vlaanderen | locatie: Ieper | ontwerp: 2012 |
realisatie: 2017 | foto's: Piet-Albert Goethals